Print Email Facebook Twitter Herontwikkeling van kantorenterreinen: Van Amstel III naar Arena City Title Herontwikkeling van kantorenterreinen: Van Amstel III naar Arena City Author Schalekamp, M.J.C. Contributor Remøy, H.T. (mentor) Hobma, F.A.M. (mentor) Mulder, R.M. (mentor) Jurgenhake, B. (mentor) Corporate name PRC Faculty Architecture Date 2009-04-02 Abstract De Nederlandse kantorenmarkt functioneert slecht. Door de overmatige ontwikkeling van nieuwe kantoren is de afgelopen jaren grote structurele leegstand ontstaan. De structurele leegstand concentreert zich vooral in verouderde kantoorgebouwen op ongunstige locaties. Monofunctionele kantorenterreinen uit de jaren '70-'80 vallen door hun opzet onder de ongunstige locaties en kantoren uit deze periode zijn sterk verouderd. Door de enorme leegstand komen deze locaties in een neerwaartse spiraal terecht. Een van de kantorengebieden waar deze ontwikkeling gaande is, is het kantorengebied Amstel III in Amsterdam Zuidoost. Om de neerwaartse spiraal van een kantorenterrein te doorbreken, moet het gebied een multifunctioneler karakter krijgen. Menging van functies zorgt namelijk voor een verhoging van de aantrekkelijkheid, diversiteit en levendigheid van de locatie. Bovendien wordt de kantorenmarkt evenwichtiger als er door middel van functieverandering kantoren aan de markt onttrokken worden. Om nieuwe functies in een gebied te kunnen introduceren, moet er voldoende draagvlak zijn. Gezien de monofunctionaliteit van kantorenterreinen is er alleen voldoende draagvlak te creeren als de functieverandering niet gebouw-, maar gebiedsgericht wordt aangepakt. Door de private ontwikkeling van kantorenterreinen zijn de eigendomsverhoudingen sterk verdeeld. Dit maakt het herontwikkelen van een kritische massa zeer complex, omdat partijen alleen gezamenlijk de gebiedsgerichte herontwikkeling kunnen realiseren. Bovendien zijn de risico's en investeringen die bij de herontwikkeling van meerdere kantoren horen enorm. Voor een geslaagde samenwerking moeten alle betrokken partijen op lijn komen wat betreft visie en aanpak van het project. Omdat de verschillende partijen op dit moment ieder hun eigen belangen en ideehebben, ligt het grootste knelpunt bij de herontwikkeling van kantorenterreinen in het op lijn krijgen van alle partijen en het op gang brengen van het proces. Om de herontwikkeling van kantorenterreinen te bevorderen is een methode ontwikkeld waarmee de stappen, die genomen moeten worden om tot een gezamenlijk plan te komen, worden gestructureerd. Bij iedere stap wordt aangegeven aan welke voorwaarden moet zijn voldaan om door te kunnen naar de volgende stap. Op deze manier kan inzichtelijk gemaakt worden waar het proces precies vastloopt. Het stappenplan bestaat totaal uit vijf stappen die allen met succes doorlopen moeten worden om tot een gezamenlijke haalbare business te komen. 1. 'Sense of Urgency'. 2. Onderzoek. 3. Coalitie. 4. Haalbaar scenario. 5. Haalbare business case. Amstel III in Amsterdam Zuidoost is een kantorengebied dat door de problemen op de kantorenmarkt in een neerwaartse spiraal terecht is gekomen. De herontwikkeling van een kritische massa zou de neerwaartse spiraal van Amstel III kunnen doorbreken. In verband met de specifieke kenmerken van kantorenterreinen die het proces om tot herontwikkeling te komen, belemmeren, is als kritische massa voor het 'Hogehilweggebied' gekozen. Uit de toepassing van het stappenplan blijkt dat de problemen in het 'Hogehilweggebied' zich momenteel nog onvoldoende manifesteren om algemene 'sense of urgency' voor de herontwikkeling op te wekken. Beleggers ondervinden weinig hinder van de leegstand en zijn daarom niet bereid om grootschalig in te grijpen. Dat herontwikkeling van het 'Hogehilweggebied' op dit moment niet mogelijk is, wil niet zeggen dat de ingreep nooit gerealiseerd kan worden. Vooral de verdere ontwikkeling van problemen in het gebied en de herontwikkeling van het Atlas complex zullen nieuwe aanknopingspunten kunnen bieden om de plannen in de toekomst alsnog te realiseren. Het advies is daarom om te wachten tot de neerwaartse spiraal verder doorzet en de problemen in het 'Hogehilweggebied' toenemen. In de tussentijd moet worden gefocust op de herontwikkeling van het Atlas complex, want dit is de enige mogelijkheid om voldoende aanknopingspunten voor de herontwikkeling van het 'Hogehilweggebied' te verkrijgen. Daarnaast zullen mogelijke samenwerkingspartners eigendommen in het gebied moeten verwerven om vervolgens een coalitie voor de realisatie van de herontwikkeling te kunnen vormen. Subject kantorenterreingebiedsontwikkelingprocesaanpakstappenplan To reference this document use: http://resolver.tudelft.nl/uuid:01f92391-044e-4f77-a4cf-036ca03c4ede Publisher TU Delft, Architecture, Real Estate & Housing Part of collection Student theses Document type master thesis Rights (c) 2009 Schalekamp, M.J.C. Files PDF arc_schalekamp_2009.pdf 8.78 MB Close viewer /islandora/object/uuid:01f92391-044e-4f77-a4cf-036ca03c4ede/datastream/OBJ/view