De morfologie van de Hollandse kustzone (analyse van het Jarkusbestand 1964-1986)

De morfologie van de Hollandse kustzone (analyse van het Jarkusbestand 1964-1986)

Knoester, D.

Rijkswaterstaat

1990-07-01

De nota behandelt de analyse die is uitgevoerd op het JARKUS-bestand en richt zich op de situatie van de Hollandse kust in de periode 1964 tot en met 1986. De nadruk in dit onderzoek ligt op de ontwikkeling in de tijd van lijnen van gelijke hoogte of diepte (isolijnen genoemd). Tevens is het gedrag van brandingsruggen onderzocht. In de eerste plaats is de positie en de verplaatsingssnelheid van de isolijnen met de waarden +3m, +lm, -1m en -5m NAP geanalyseerd. Posities zijn bepaald als afstand tot het RSP-stelsel dat rond 1850 langs de kust is aangelegd. De verplaatsingssnelheid is aangegeven door een lineaire trend. Voor de isolijnen +3m en +lm geldt dat de lineaire trend vooral in NoordHolland landwaarts gericht is, plaatselijk met een snelheid van 1m tot 2m per jaar. Een andere relevante parameter is de strookbreedte. Er worden drie stroken onderscheiden: het droge strand (+3m tot +lm), het natte strand (+lm tot -1m) en de onderwateroever (-1m tot -5m). De resultaten tonen dat de breedte van zowel het droge als het natte strand langs de kust weinig variaties kent. Voor het droge strand geldt een gemiddelde breedte van 40m en voor het natte strand 75m. Uit de lineaire trend komt naar voren dat vooral het natte strand zich op veel plaatsen langs de kust verbreedt. In Noord-Holland wordt dit veroorzaakt doordat de +3m en +lm isolijnen sneller landwaartse verplaatsing dan de -1m isolijn terwijl in Rijnland en Delf1and de verbreding optreedt door de snelheid waarmee de -1m isolijn ten opzichte van de +1m isolijn zeewaarts verplaatst. Van de stroken is tevens de inhoud berekend. Het verloop van zowel gemiddelde kubering als lineaire trend vertoont een goede relatie met het overeenkomstig verloop voor de strookbreedtes. Kubering en strookbreedte van het droge strand en natte strand zijn sterk gecorrelleerd, namelijk 0,99 voor het droge strand en 0,94 voor het natte strand. Dat betekent dat, onafhankelijk van de lokatie, statistisch gezien, er een bepaalde "vaste vorm" is voor het profiel van zowel het droge als het natte strand. Voor de isolijnen +3m, +lm en -1m zijn de gegevens van de lineaire trend uit de JARKUS-periode vergeleken met de gemiddelde ontwikkeling van de RSP-lijn over de periode 1850 tot 1975. Lokaal doen zich soms sterke verschillen voor, zoals in Noord-Holland Noord en Rijnland. In de jaren 1965, 1970, 1975 en 1980 zijn langs de kust doorlodingen uitgevoerd. Uit deze profielmetingen is de gemiddelde afstand bepaald van de isolijnen -7m en -10m tot het RSP-stelsel. Deze zijn, samen met de gemiddelde afstanden van de isolijnen +3m, +lm, -1m en -5m, in een figuur uitgezet. In een losbijgevoegde kaart zijn deze en andere gegevens nogmaals uitgezet en zijn de afstanden van de isolijnen -7m en -10m uit 1896 toegevoegd. Vooral de -10m isolijn blijkt over de periode 1896 tot 1975 een aanzienlijke landwaartse verplaatsing te hebben ondergaan van gemiddeld 1,5m tot 2m per jaar. Voor de -7m isolijn ligt deze verplaatsing landwaarts op minder dan 1m per jaar. De veronderstelling is dat met name de diepere onderwateroever verdiept en het ondiepere gedeelte de kustontwikkeling als geheel volgt. Speciaal onderzoek is verricht naar de plaatsen waar langs de Hollandse kust brandingsruggen voorkomen. Daar waar zij duidelijk een zeewaartse verplaatsing en een periodiek karakter vertonen is dit gedrag beschreven en samengevat in een aantal parameters. Ook is een relatie gelegd met de morfologie van de onderwateroever.

kustlijn
kustligging
Jarkus
strandmetingen

TLN2000

http://resolver.tudelft.nl/uuid:b6bebea2-4444-4a20-b9e3-d65e4be4c335

Rijkswaterstaat, RIKZ (Dienst Getijdewateren)

Nota GWAO-90.010

Hydraulic Engineering Reports

report

© 1990 Rijkswaterstaat