Het ontwerpproces: Een beheersbaar samenspel tussen ingenieursbureau en opdrachtgever

Het ontwerpproces: Een beheersbaar samenspel tussen ingenieursbureau en opdrachtgever

Groot, G.

Sanders, F.M. (mentor)
Schrijnen, P.M. (mentor)
Ravesloot, C.M. (mentor)
Verhagen, P.W.M. (mentor)

Civil Engineering and Geosciences

Transport & Planning

2009-01-29

In opdracht van het advies- en ingenieursbureau lv-lnfra en de Technische Universiteit Delft is onderzoek gedaan naar de effecten van het gedrag van het ingenieursbureau op het verloop van het ontwerpproces en de samenwerking met de opdrachtgever. Het doel van dit afstudeeronderzoek is om inzicht te krijgen in de interactie tussen de opdrachtgever en het ingenieursbureau gedurende het ontwerpproces van een infrastructureel project en aanbevelingen te doen over het gedrag van het ingenieursbureau ten opzichte van de opdrachtgever om een project volgens onderlinge afspraken en de eisen en wensen van de opdrachtgever te Iaten verlopen in evenwicht met de eisen en wensen van het ingenieursbureau. Door middel van een literatuuronderzoek is een theoretisch beeld geschetst van het verloop van het ontwerpproces volgens drie verschillende projectmanagementmethodieken: PRINCE2, Projectmatig Werken en Projectmatig Creeren. De drie beschreven projectmanagementmethodieken verschillen op verschillende aspecten, voornamelijk in de aanpak van een project. In PRINCE2 speelt hierarchie een grote rol. Deze methodiek geeft een zeer uitgewerkte en gedetailleerde projectaanpak, die is gericht op het realiseren van een vooraf gedefinieerd eindresultaat. Bij Projectmatig Werken en Projectmatig Creeren spelen de menselijke kant van het managen en de structuur van een project een grote rol. Het verschil tussen Projectmatig Werken en Projectmatig Creeren zit vooral in de visie en filosofie van beide methodieken. Projectmatig Werken is ontwikkeld vanuit een 'ingenieursvisie' en baseert de projectaanpak op vier met elkaar verweven processen: faseren, beheersen, beslissen en samenwerken. De methodiek Projectmatig Creeren vindt zijn oorsprong in een filosofie over hoe organisaties (moeten) werken. Deze methodiek richt zich daarbij hoofdzakelijk op het project als creatieproces. In dit creatieproces staan de mensen binnen de projectorganisatie en het ontwikkelen van een hoogwaardig product centraal. Daarbij spreekt de Projectmatig Creeren in termen van energie, inspiratie, commitment, scheppend vermogen en plezier. De drie projectmanagementmethodieken dienen als 'kapstok' voor het gedrag van het ingenieursbureau ten opzichte van de opdrachtgever in de later op te stellen scenario's. Daarbij is het gedrag van het ingenieursbureau op de volgende wijze gekarakteriseerd: • reactief I passief projectmanagement (PRINCE2); • neutraal I responsief projectmanagement (Projectmatig Werken); • pro-actief projectmanagement (Projectmatig Creeren). Na het literatuuronderzoek is het feitelijk ontwerpproces van het ingenieursbureau lv-lnfra geanalyseerd aan de hand van het theoretische ontwerpproces, het kwaliteitsmanagementsysteem van de lv-Groep en het referentieproject 'Verlegging van de N207 ten behoeve van de Overslag Terminal Alphen aan den Rijn (OTA)'. De opdrachtgever van dit project is de Provincie Zuid-Holland en het project is aanbesteed als onderdeel van de Raamovereenkomst lngenieursdiensten. lv-lnfra voert voor het project verschillende antwerp- en engineeringwerkzaamheden uit ten behoeve van verschillende fasen in het ontwerpproces. Dit project is als referentieproject gebruikt door de rol die lv-lnfra binnen dit project inneemt en doordat tijdens het ontwerpproces vertraging is ontstaan door het ontbreken van de benodigde gegevens afkomstig uit het explosievenonderzoek en grondmechanisch onderzoek. Om een beeld te krijgen van de invloed van het gedrag van het ingenieursbureau op het verloop van het ontwerpproces zijn verschillende scenario's beschreven. Aan de hand van het feitelijke verloop van het ontwerpproces ten behoeve van het referentieproject 'N207 verleggen in verband met de Overslag Terminal Alphen aan den Rijn', het kwaliteitsmanagementsysteem van de Iv-Groep en de drie projectmanagementmethodieken PRINCE2, Projectmatig Werken en Projectmatig Creëren zijn vier verschillende scenario's opgesteld. Door middel van deze scenario's is gekeken naar het effect van het gedrag van het ingenieursbureau op het verloop van het ontwerpproces ten behoeve van het project 'N207 verlegging in verband met OTA'. Daarbij is onderscheid gemaakt tussen de effecten van het gedrag op de korte termijn (ofwel op het verloop van het project) en de effecten op de lange termijn (investeren in het vertrouwen van de opdrachtgever in het ingenieursbureau). Hieruit blijkt dat op korte termijn, afhankelijk van de opdrachtomschrijving en de risico's binnen het project, het reactieve gedrag een positief resultaat oplevert voor het ingenieursbureau en het project. Indien uit de opdrachtomschrijving blijkt dat er in het project een aantal onzekerheden en risico's zitten, is het neutrale gedrag van het ingenieursbureau de beste optie voor een positief ontwerpproces. Wil het ingenieursbureau investeren in een samenwerking op de lange termijn dan blijkt pro-actief gedrag de beste mogelijkheden te bieden, zowel voor de opdrachtgever, het ingenieursbureau als voor het totale project. Aan de hand van de scenario's zijn verschillende aanbevelingen gedaan aan het ingenieursbureau lv-lnfra met betrekking tot het gedrag van het ingenieursbureau ten opzichte van de opdrachtgever. Daarbij speelt de strategie van het ingenieursbureau een belangrijke rol. Deze strategie is gebaseerd op de missie, visie en doelstelling van het ingenieursbureau. Het ingenieursbureau kan gedurende het ontwerpproces haar gedrag aanpassen aan de hand van de specifieke eisen, wensen en persoonlijke kwaliteiten van de opdrachtgever. Als de strategie van het ingenieursbureau gebaseerd is op een samenwerking op de lange termijn (investeren in toekomstige projecten), dan levert het neutrale gedrag of het pro-actieve gedrag ten opzichte van de opdrachtgever het beste rendement. Richt het ingenieursbureau zich op de korte termijn, zonder aandacht te besteden aan de lange termijn, dan levert het reactieve gedrag het meeste rendement op voor het ingenieursbureau.

http://resolver.tudelft.nl/uuid:f82e46ef-b161-4859-9c7e-44195586e4fa

Student theses

bachelor thesis

(c) 2009 Groot, G.